Μονή Αγίου Παντελεήμονος: (Ρωσική, κοινόβια, γιορτάζει του αγίου Παντελεήμονος, στις 27 Ιουλίου).

      Βρίσκεται στη ΝΔ. παραλία του Άθω, κοντά στη θάλασσα, και σε απόσταση 60’ από τη Δάφνη και τη Μονή Ξενοφώντος. Ιδρύθηκε στις αρχές του 11ου αιώνα στη θέση όπου το σημερινό Παλαιομονάστηρο, μία ώρα περίπου ανατολικά της σημερινής μονής, και ονομαζόταν Μονή του Αγίου Παντελεήμονος του Θεσσαλονικέως, πιθανώς από τον τόπο καταγωγής του Ιδρυτή της. Η μονή αυτή βρισκόταν σε ακμή στον 11ο και στις αρχές του 12ου αιώνα, όπως μας πληροφορούν σχετικά έγγραφα της εποχής. Το 1169 όμως, έρημη πια, παραχωρήθηκε από τον Πρώτο του Αγίου Όρους στον ηγούμενο της Μονής του Ξυλουργού Λαυρέντιο και  τους μοναχούς του, με σκοπό να την ανακαινίσουν. Για την τύχη της μονής στους επόμενους αιώνα έχουμε ελάχιστες ειδήσεις, γιατί τα ιστορικά αρχεία της κάηκαν το 1312, οπότε ο αυτοκράτορας Ανδρόνικος Β’ ο Παλαιολόγος εξέδωσε χρυσόβουλλο που κατοχύρωνε τα κτήματα της μονής.  Εδώ Μόνασε ο γιος του Στέφανου Νεμάνια, αλλάζοντας το όνομα του από Ράστκο σε Σάββας. Παρά την ονομασία- Μονή των Ρώσων- ο ηγούμενός της υπογράφει Ελληνικά και θεωρείται βέβαιο ότι  η μονή ήταν επανδρωμένη με Έλληνες ή ότι οι Έλληνες ήταν αριθμητικά οι περισσότεροι. Τον 15ο και τον 16ο αιώνα κατοικείται από Σέρβους, όπως και άλλα μοναστήρια του Αγίου Όρους. Το 1394 κατείχε τη 15η θέση μεταξύ των 25 μονών.  Το 1452 ίδρυσε αποθήκη και καραβοστάσια στην Καλλιάγρα, μεταξύ των Μονών Ιβήρων και Παντοκράτορα. Τα οικονομικά της μονής ενίσχυαν κατά καιρούς οι ηγεμόνες των Παραδουνάβιων περιοχών και οι τσάροι, οι οποίοι επέτρεπαν στους μοναχούς τη συλλογή χρημάτων στη χώρα τους. Αργότερα πάντως έπεσε σε παρακμή και στα μέσα  τού 18ου αιώνα ερημώθηκε σχεδόν εντελώς. Το 1765 οι μοναχοί εγκατέλειψαν τη Μονή του Θεσσαλονικέως και ίδρυσαν τη σημερινή μονή στην παραλία, όπου βρισκόταν το μονύδριο της Αναστάσεως, που είχε ιδρύσει το 1676 ο επίσκοπος Ιερισσού Χριστόφορος. Στις αρχές του 19ου αιώνα οι χρηματικές χορηγίες του ηγεμόνα της Μολδαβίας Σκαρλάτου Καλλιμάχη ενίσχυσαν τα οικονομικά της μονής και οικοδομήθηκαν νέα και μεγάλα κτήρια, έτσι ώστε το 1806 ο πατριάρχης Καλλίνικος Ε’ εξέδωσε σιγίλιο, στο οποίο αναφέρεται ότι στο εξής η μονή θα ονομάζεται «αυθεντικόν κοινόβιον των Καλλιμάχηδων». Το 1840 άρχισαν να εμφανίζονται στη μονή Ρώσοι μοναχοί, οι οποίοι αυξήθηκαν σύντομα, δημιουργώντας προβλήματα στις σχέσεις με τους Έλληνες μοναχούς. Αποτέλεσμα της συγκέντρωσης των πολυάριθμων Ρώσων μοναχών και των θησαυρών που έρχονταν από τη χώρα τους ήταν η πλούσια οικοδομική δραστηριότητα με τα πολυώροφα κτήρια, τα οποία σήμερα είναι έρημα και εγκαταλειμμένα.
     Το 1887 κάηκε το βόρειο τμήμα της μονής, αλλά ανοικοδομήθηκε σύντομα. Τελευταία όμως κάηκαν και οι δύο αρχαιότερες πτέρυγες, ανατολική και νότια, και παραμένουν μέχρι σήμερα στην ίδια ερειπωμένη  κατάσταση.
     Το καθολικό χτίστηκε μεταξύ των ετών 1812 και 1821. Το τέμπλο και οι τοιχογραφίες χρονολογούμαι μέσα στην ίδια εποχή και είναι ρωσικής τέχνης. Με πατριαρχικό σιγίλιο του 1875 ορίστηκε οι ακολουθίες να ψάλλονται στην ελληνική και ρωσική γλώσσα και το ίδιο ισχύει μέχρι σήμερα. Η τράπεζα απέναντι από το καθολικό χτίστηκε το 1890 και πάνω από την είσοδο της υψώθηκε το μεγάλο κωδωνοστάσιο. Παρεκκλήσια μέσα στη μονή υπάρχουν 12. Η βιβλιοθήκη περιλαμβάνει 1.300 περίπου ελληνικά χειρόγραφα και 600 σλαβικά.
       Εξαρτήματα της μονής είναι: α) το Παλαιομονάστηρο (η αρχαία μονή), β) το Μετόχι της Χρωμίτσας, γ) η εγκαταλειμμένη σήμερα Σκήτη της Θηβαΐδας και  δ) η Σκήτη Βογορόδιτσα ή του Ξυλουργού.

 Mετάβαση στη Μονή: Από Ουρανούπολη →Μονή Αγίου Παντελεήμονος, με το πλοίο της γραμμής (φερυμπωτ) ή θαλάσιο ΤΑΧΙ (είναι η πέμτη στάση με το πλοίο της γραμμής)
  Η Μονή είναι στη παραλία. 

 ΙΕΡΕΣ  ΕΙΚΟΝΕΣ – ΚΑΛΥΒΕΣ – ΣΠΗΛΑΙΑ  Κ.Λ.Π.  

ΠΕΡΙΟΧΗΣ Ι.Μ.ΑΓΙΟΥ ΠΑΝΤΕΛΕΗΜΟΝΟΣ